Czy to jest miłość, czy… prześladowanie – czym jest stalking?

Prawo nie rozróżnia motywów podejmowanego działania, niezależnie od tego czy sprawca chce wzbudzić zainteresowanie swoją osobą, czy też wyrazić w ten sposób swój stan uczuć, jeżeli przekroczy granicę „uporczywości” i jego zachowanie zostanie uznane za nękanie innej osoby w sposób integrujący w jej prywatność - zostanie uznany za winnego – mówi mec. dr Radosław Kostrubiec, adwokat i wykładowca Instytutu Prawa Akademii Zamojskiej. Tłumaczy również w jaki sposób można bronić się przed natrętnymi stalkerami.

Panie Mecenasie może na wstępie przedstawmy prawniczą definicję stalkingu?

Stalking określany jest jako uporczywe nękanie bądź prześladowanie ofiary. Za uporczywe nękanie przyjmuje się prześladowanie, dokuczanie innej osobie, głuche lub obraźliwe telefony, niechciane SMS-y oraz e-maile, śledzenie, obserwowanie, nachodzenie itp., jeżeli wzbudza ono u ofiary poczucie zagrożenia, poniżenia, udręczenia lub istotnie narusza jej prywatność.

Często u osób oskarżanych o stalking pojawia się tłumaczenie, że była to tylko adoracja lub wyraz uczuć w stosunku do drugiej osoby, czy też chęć zwrócenia na siebie uwagi albo nawiązania znajomości. Jak to rozróżnia prawo? 

Prawo nie rozróżnia motywów podejmowanego działania, niezależnie od tego czy sprawca chce wzbudzić zainteresowanie swoją osobą, czy też wyrazić w ten sposób swój stan uczuć, jeżeli przekroczy granicę „uporczywości” i jego zachowanie zostanie uznane za nękanie innej osoby w sposób integrujący w jej prywatność - zostanie uznany za winnego.

Jakie są konsekwencje karne dla stalkera?

Według kodeksu karnego stalking stanowi przestępstwo, za które grozi kara do ośmiu lat pozbawienia wolności.

Do kogo i gdzie osoba prześladowana powinna zwrócić się po pomoc i jakie wsparcie może ona otrzymać?

Oczywiście, tego rodzaju zachowanie, jeżeli obejmuje znamiona czynu zabronionego może być zgłoszone bezpośrednio w jednostce policji wówczas, jeżeli organ postępowania przygotowawczego dojdzie do uznania, popełniono czyn zabroniony dojdzie do skierowania aktu oskarżenia i sprawa zostanie przekazana do sądu. Pamiętajmy, że do ścigania tego przestępstwa dojdzie tylko wtedy jeżeli taki wniosek złoży sam pokrzywdzony. Dodatkowo w wyroku skazującym sprawcę można zawrzeć środek karny w postaci zakazu zbliżania się i kontaktowania z pokrzywdzoną osobą.

Czy łatwo jest ustalić stalkera, jeśli nie jest to były partner lub partnerka, a osoba prześladowana nie ma żadnych podejrzeń, a działa on anonimowo?

Czasem jest to trudne, jeżeli ktoś posługuje się przybranym imieniem, czy też nickiem, jednakże organy ścigania posiadają odpowiednie środki, które po zwróceniu się do dostawcy usług internetowych umożliwiają ustalenie sprawcy czynu. Pamiętajmy, że w Internecie nie pozostajemy anonimowi.

Dziękuję za rozmowę.