Prezydent proponuje zaostrzenie kryteriów do uzyskania polskiego obywatelstwa

Projekt przewiduje wydłużenie z trzech do 10 lat minimalnego okresu nieprzerwanego pobytu w Polsce (na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej lub prawa stałego pobytu) wymaganego do uznania cudzoziemca za obywatela polskiego.

Wydłużenie z trzech do 10 lat minimalnego okresu, nieprzerwanego pobytu w Polsce, do uzyskania obywatelstwa polskiego przewiduje skierowany przez prezydenta Karola Nawrockiego do Sejmu projekt nowelizacji ustawy o obywatelstwie polskim.

"Celem projektowanej ustawy jest stworzenie warunków sprzyjających pełniejszej integracji cudzoziemców przed przyznaniem im obywatelstwa polskiego" - wskazano w uzasadnieniu.

Według projektodawcy istnienie "trwałej, faktycznej więzi pomiędzy cudzoziemcem a wspólnotą państwową uzasadnia przyjęcie go do tej wspólnoty, jednakże wytworzenie takich więzi, zintegrowania ze wspólnotą państwową wymaga czasu a obowiązujący obecnie w przepisach 3-letni okres jest niewystarczający". Jak zaznaczono w uzasadnieniu prezydenckiego projektu, "nie może być integracji uzasadniającej uczestnictwo we wspólnocie obywateli bez przebywania w państwie i funkcjonowania w jego społeczeństwie".

"Obywatelstwo jest bowiem przede wszystkim przynależnością do wspólnoty politycznej, historycznej, kulturowej i aksjologicznej, z czym wiąże się nie tylko katalog uprawnień, lecz także obowiązek dbałości i ponoszenia odpowiedzialności za dobro wspólne, którym dla wszystkich obywateli powinna być Rzeczpospolita Polska" - czytamy w uzasadnieniu do projektu ustawy.

Zwrócono w nim także uwagę, że dotychczasowy 3-letni okres pobytu wymagany do uzyskania obywatelstwa "jest jednym z najkrótszych w Unii Europejskiej", co jak oceniono "może nie zapewniać wystarczającego czasu na opanowanie języka polskiego na poziomie B1, zrozumienie kultury oraz pełną adaptację do realiów społeczno-prawnych".

Węgry - jak wskazano w uzasadnieniu - wymagają np. 8 lat, Włochy, Austria i Hiszpania - 10 lat, Francja - 5 lat (z możliwością skrócenia do 2 lat dla absolwentów), Niemcy 5 lat (z możliwością skrócenia do 3 lat po kursie integracyjnym), Czechy - 5 lat.

"Wydłużenie okresu nieprzerwanego pobytu w Polsce do 10 lat odpowiada tym standardom, wspierając lepszą asymilację. Dłuższy okres pobytu zapewnia więcej czasu na integrację, co jest kluczowe dla harmonijnego współistnienia w społeczeństwie polskim" - wskazano. "Wprowadzenie projektowanych zmian jest istotne dla zapewnienia stabilności społecznej i gospodarczej Polski w obliczu dynamicznie rosnącej migracji" - dodano.

Przyznano, że wejście przepisów w życie będzie oznaczało spadek dochodów budżetu państwa z tytułu opłaty za decyzję o uznaniu za obywatela polskiego od 1 mln zł do 3 mln zł przy założeniu, że rocznie rozpatrywanych jest ok. 10 tys. wniosków o uznanie za obywatela polskiego. Tego rodzaju opłata od 1 sierpnia 2025 r. wynosi 1 tys. zł. KPRP zwróciła jednak uwagę, że spadek "zostanie częściowo zrównoważony przez oszczędności na świadczeniach socjalnych".

W projekcie zaproponowano, aby ustawa weszła w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.

Prezydencki projekt to realizacja zapowiedzi z piątku. Szef prezydenckiej kancelarii Zbigniew Bogucki informując wówczas o podpisaniu przez prezydenta ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy, zadeklarował, że w poniedziałek do Sejmu trafią dwa projekty: ws. wydłużenia okresu ubiegania się o polskie obywatelstwo i ścigania banderyzmu. Drugi z zapowiadanych projektów także został skierowany do Sejmu, obejmuje on propozycje zmian w Kodeksie karnym i ustawie o Instytucie Pamięci Narodowej.(PAP)

mgw/ agz/ js/