Polityczna burza w Zamościu. Radny pod ostrzałem za słowa o Wołyniu

W Zamościu narasta polityczny spór wokół osoby wiceprzewodniczącego Rady Miasta Wiesława Nowakowskiego. Klub radnych Prawa i Sprawiedliwości złożył formalny wniosek o jego odwołanie, zarzucając mu wypowiedzi relatywizujące Rzeź Wołyńską – zbrodnię dokonaną przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej podczas II wojny światowej.

Konferencja przed ratuszem

22 września przed zamojskim ratuszem odbyła się konferencja prasowa Klubu Radnych PiS, w której uczestniczył poseł Janusz Kowalski. – „Nie ma zgody na relatywizowanie ludobójstwa dokonanego przez Ukraińców na Polakach na Wołyniu!” – podkreślił parlamentarzysta.

Na spotkaniu obecny był również Janusz Bernach, przewodniczący Zamojskiego Stowarzyszenia Upamiętniania Polaków Pomordowanych na Wołyniu, który podzielił się świadectwem dotyczącym dramatycznych wydarzeń sprzed 80 lat.

Wniosek o odwołanie Nowakowskiego podpisało dziewięciu radnych PiS oraz Krzysztof Sowa, radny z komitetu byłego prezydenta Zamościa Andrzeja Wnuka.

Kim jest Wiesław Nowakowski?

Nowakowski jest historykiem i nauczycielem Szkoły Podstawowej nr 2 w Zamościu. Do rady miasta dostał się w ostatnich wyborach samorządowych z listy KWW Rafała Zwolaka, zdobywając duże poparcie – w tajnym głosowaniu na początku kadencji otrzymał aż 19 głosów w 23-osobowej radzie. Obecnie jednak jego dalsza obecność w prezydium stoi pod znakiem zapytania. Decyzja w tej sprawie ma zapaść podczas sesji Rady Miasta zaplanowanej na 29 września.

Kontekst historyczny – Rzeź Wołyńska

Rzeź Wołyńska była serią masowych mordów dokonanych w latach 1943–1944 przez oddziały Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) oraz bojówki Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów na polskiej ludności cywilnej zamieszkującej Wołyń i Galicję Wschodnią. Celem nacjonalistów była czystka etniczna i stworzenie „czystego” etnicznie państwa ukraińskiego.

Według szacunków historyków zginęło od 80 do 100 tysięcy Polaków, w tym kobiety, dzieci i osoby starsze. Zbrodni towarzyszyły szczególne okrucieństwa. Dla strony polskiej pamięć o Wołyniu jest jednym z najtrudniejszych tematów w relacjach polsko-ukraińskich, a historycy i środowiska kresowe od lat podkreślają konieczność jednoznacznego nazwania tych wydarzeń ludobójstwem.

Możliwe konsekwencje polityczne

Spór wokół Nowakowskiego może mieć kilka wymiarów:

• Lokalny – jeśli radni przegłosują wniosek, wiceprzewodniczący straci stanowisko, co może wpłynąć na układ sił w Radzie Miasta.
• Symboliczny – sprawa wpisuje się w ogólnopolską debatę o pamięci historycznej, szczególnie w kontekście wojny w Ukrainie i polskiego wsparcia dla Kijowa.
• Polityczny – PiS mocno akcentuje kwestie pamięci o Wołyniu, starając się dotrzeć do elektoratu wrażliwego na sprawy historyczne i kresowe. Odwołanie radnego mogłoby zostać przedstawione jako „obrona prawdy historycznej”.
• Społeczny – kontrowersje wokół wypowiedzi Nowakowskiego mogą zaostrzyć lokalne emocje, zwłaszcza że Zamość i okolice zamieszkuje wiele rodzin mających kresowe korzenie.

Decyzja o ewentualnym odwołaniu Wiesława Nowakowskiego zostanie podjęta w tajnym głosowaniu. Niezależnie od wyniku, sprawa już teraz wywołała gorącą dyskusję o granicach wolności słowa, odpowiedzialności osób publicznych oraz o tym, jak współcześnie mówić o jednej z najtragiczniejszych kart polskiej historii.

Cała konferencja:

https://www.facebook.com/JanuszKowalski.official/videos/1883934825498549/