W niedzielę 13 sierpnia 2023 r. przy Ośrodku Edukacyjno-Muzealnym Roztoczańskiego Parku Narodowego w Zwierzyńcu Stowarzyszenie Rozwoju Lokalnego Zamojszczyzna zrealizowało projekt pn. „Roztoczański Festiwal Twórczości Ludowej w Zwierzyńcu”.

Partnerem wydarzenia był Roztoczański Park Narodowy.

Projekt pn. „Roztoczański Festiwal Twórczości Ludowej w Zwierzyńcu” został dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury: EtnoPolska. Edycja 2023.

Zadanie jest kontynuacją dotychczasowej działalności Stowarzyszenia w kierunku popularyzowania tradycyjnej kultury ludowej i kontynuacją współpracy z Kołami Gospodyń Wiejskich. Projekt miał na celu prezentację kultury ludowej Roztocza.

Wydarzenie odbyło się w formie festynu promującego kulturę ludową, w którym wzięło aktywny udział ponad 200 uczestników oraz licznie zgromadzona publiczność. Do udziału zaproszone zostały Koła Gospodyń Wiejskich z terenu czterech powiatów Zamojszczyzny, zespoły ludowe oraz twórcy ludowi. Imprezie towarzyszył kiermasz z lokalnymi produktami oraz specjałami przygotowanymi przez Koła Gospodyń Wiejskich, które można było degustować. Dzięki możliwości wystawienia własnych stanowisk Koła i lokalni twórcy zyskali dodatkową możliwość promowania swojej działalności.

Do udziału w projekcie zgłosiły się: Koło Gospodyń Wiejskich Białobrzegi, Koło Gospodyń Wiejskich Jarosławiec Centrum, Stowarzyszenie Rozwoju Miejscowości Deszkowice Drugie „Wieź Pokoleń”, Koło Gospodyń Wiejskich „Zamszanka” w Zamchu, Koło Gospodyń Wiejskich „Malinowy Zakątek” Kąty, Koło Gospodyń Wiejskich Jarosławiec gmina Uchanie, Koło Gospodyń Wiejskich Kobło, Koło Gospodyń Wiejskich „Europejki” ze Stefanowic, Koło Gospodyń Wiejskich w Ubrodowicach, Koło Gospodyń Wiejskich Polany, Koło Gospodyń Wiejskich Pukarzowianki, Koło Gospodyń Wiejskich Jarczów, Koło Gospodyń Wiejskich „Super trzynastka” z Paar, Koło Gospodyń Wiejskich Gródki, Koło Gospodyń Wiejskich Czernięcin Główny; Zespoły śpiewacze: Zespół wokalny „Wadera” z Grabowca, Kapela Gminnego Ośrodka Kultury w Grabowcu, Zespół śpiewaczy „Parzanki”, Zespół muzyczny „Przystań” z Gminy Księżpol; Twórcy ludowi: Pani Mariola i Pan Piotr Głuszko z Eko-Folk Pani Elżbieta Sielicka z pracowni tkackiej, Pani Barbara Siegieńczuk z Gminnego Ośrodka Kultury w Grabowcu.

Po oficjalnym otwarciu festiwalu przez organizatorów, którego dokonał Prezes Stowarzyszenia Rozwoju Lokalnego Zamojszczyzna Poseł Sławomir Zawiślak w towarzystwie Janusza Brzozowskiego - członka Zarządu Stowarzyszenia, Radnego Powiatu Zamojskiego głos zabrali prowadzący Pani Edyta Misiarz i Pan Wojtek Adamczyk, którzy powitali uczestników wydarzenia oraz przedstawili jego program. Następnie zaproszone do udziału w projekcie w roli ekspertów Panie: dr hab. prof. UMCS Mariola Tymochowicz – etnolog i kulturoznawca oraz Marzena Bury – pracownik Muzeum Narodowego w Lublinie (kustosz, nauczyciel muzealny specjalizujący się w zajęciach plastycznych związanych z rękodziełem ludowym), wprowadziły w tematykę projektu, opowiadając o najważniejszych kwestiach związanych z kulturą ludową Roztocza.

Podczas wydarzenia została zaprezentowana twórczość ludowa Kół Gospodyń Wiejskich z terenu Zamojszczyzny oraz zespołów śpiewaczych i artystów ludowych (powiaty: biłgorajski, hrubieszowski, tomaszowski, zamojski) w trzech dziedzinach: zespoły śpiewacze, rękodzieło i kulinaria. W tych dziedzinach został przeprowadzony konkurs: zespoły śpiewacze – najlepszy występ, rękodzieło – najlepszy wyrób rękodzielniczy i kulinaria – najlepsza potrawa, specjał.

Jako pierwszy odbył się konkurs śpiewaczy. Swój talent zaprezentowali: Zespół wokalny „Wadera” z Grabowca, Kapela Gminnego Ośrodka Kultury w Grabowcu, Zespół śpiewaczy „Parzanki , Zespół muzyczny „Przystań” z Gminy Księżpol, zespoły z KGW „Zamszanki” w Zamchu, KGW Jarczów, KGW Polany.

W wyniku oceny ekspertów konkurs z utworem „W moim ogródeczku” wygrał zajmując I miejsce Zespół śpiewaczy „PARZANKI” z KGW „Super Trzynastka” z Paar.

Poniżej wyniki konkursu – Zespół Śpiewaczy:

I miejsce - Zespół śpiewaczy „PARZANKI” z KGW „Super Trzynastka” z Paar

II miejsce – KGW Zamch

III miejsce – KGW Jarczów

Następnie rozpoczął się konkurs na najlepsze rękodzieło i potrawę regionalną. Komisja konkursowa kolejno odwiedzała stoiska i oceniała wykonane prace z rękodzieła oraz przygotowane przez Koła regionalne potrawy.

Oceny potraw dokonała Komisja, która oceniała potrawy m.in. pod względem smaku, związku z tradycją regionalną, estetyki podania, użycia tradycyjnych produktów oraz przyrządzenie według tradycyjnych metod i receptur. Jury nie miało łatwego zadania.

Zwycięzcy konkursu kulinarnego na najlepszą potrawę regionalną:

I miejsce – KGW „Europejki” ze Stefanowic

Zupa jabłkowa hrubieszowska

II miejsce – KGW Modryń Kolonia

Łopatka w cieście pieczona w piecu

III miejsce – KGW Jarczów

Gryczaki w sosie grzybowym

Wyróżnienie od organizatora, w postaci pakietu prezentowego, zawierającego materiały z logo SRL Zamojszczyzna, w tym m.in. deskę do krojenia, bawełnianą torbę na zakupy, otwieracz a także fartuchy dla wszystkich członkiń Koła) otrzymało KGW Jarosławiec Centrum za przygotowanie „Gęsiny w sosie własnym z szarymi kluskami”.

Do konkursu kulinarnego zgłosiły się: KGW w Białobrzegach - Kaszaczki okraszone masełkiem pieczone w cieście drożdżowym w piecu chlebowym, Stowarzyszenia Rozwoju Miejscowości Deszkowice Drugie  „Wieź pokoleń” - Zupa gospodarza z chlebem orkiszowym, KGW Jarosławiec gmina Uchanie - Duszonka z chrzanem na placku podana, KGW w Ubrodowicach - Gryczaki w sosie grzybowym, KGW Pukarzowianki – Kurczak faszerowany z żurawiną w sosie żurawinowym, KGW Polany - Pierogi z mięsem (dziczyzną) i kapustą, KGW „Zamszanki” w Zamchu – Kurdybały, KGW „Malinowy Zakątek” z Kąt – Kapusta z grochem i ziemniakami w mundurkach.

W trzeciej kategorii – rękodzieło komisja najwyżej oceniła poniższe prace:

I miejsce – KGW Jarosławiec gmina Uchanie za pająka ze słomy

II miejsce – Pani Elżbieta Sielicka za krasowe kilimy

III miejsce – Pani Barbara Siegieńczuk z Gminnego Ośrodka Kultury w Grabowca za serwety.

Do konkursy zgłosili się ze swoimi pracami tacy twórcy ludowi jak: Pani Mariola Głuszko z Eko-Folk z „obrazem malowanym w starej niecce”, Stowarzyszenie Rozwoju Miejscowości Deszkowice Drugie  „Wieź Pokoleń” z „haftem krzyżykowym”, KGW Pukarzowianki z „serwetką dużą”, KGW Jarosławiec Centrum z „obrazkami wykonanymi metodą haftu krzyżykowego”, KGW Białobrzegi z „Szydełkowa chusta”, KGW w Koble z „Lalką Molly robioną na szydełku”, KGW w Ubrodowicach z „parasolem robionym na szydełku”, KGW Jarczów z „Jarczowską serwetą”, „płaskorzeźbą drewnianą”, „koronkową parasolką”, „Jarczowskim koszykiem wielkanocnym”, KGW Modryń Kolonia z „fasolowym pająkiem”, „obrazem wyklejanym ziarnami”, KGW Polany z pracami: „Matka Boska igłą malowana”, „Haft tomaszowski – zapaska”, „Kwiaty z bibuły”, „Chusta szydełkowa”, „Ptaki Roztocza malowane na desce”, „Haft wstążkowy – zawieszki na ścianę”.

Zgłoszone do konkursu prace i występy były oceniane przez ekspertów z poszczególnych dziedzin. Trzy najwyżej ocenione prace i wykonania w każdej z kategorii  zostały nagrodzone nagrodami rzeczowymi, zwycięzcom zostały także wręczone statuetki. W skład nagród wchodziły:

I miejsce - komplet sztućców (walizka 72 sztuk), komplet garnków firmy GERLACH, rękawica kuchenna z magnesem FOLK

II miejsce - komplet sztućców (walizka 72 sztuk), garnek granitowy okrągły, rękawica kuchenna z magnesem FOLK

III miejsce - komplet sztućców (walizka 72 sztuk), garnek do gotowania na parze, rękawica kuchenna z magnesem FOLK

Przedstawiciele uczestników festiwalu otrzymali pamiątkowe dyplomy oraz upominki od SRL Zamojszczyzna m.in. fartuch kucharski, deskę do krojenia, bawełnianą torbę na zakupy, otwieracz. Ponadto Stowarzyszenie bezpłatnie przekazało uczestnikom festiwalu oraz gościom, turystom licznie zgromadzonym na niedzielnym wydarzeniu, wydany przez siebie „Śpiewnik Pieśni Powstania Zamojskiego”. Dzieciom wręczano balony reklamujące Stowarzyszenie.

W podsumowaniu i wręczeniu nagród zwycięzcom oraz uczestnikom festiwalu wzięli udział Prezes Stowarzyszenia Rozwoju Lokalnego Zamojszczyzna Poseł Sławomir Zawiślak, członkowie Zarządu SRL Zamojszczyzna Janusz Brzozowski – Radny Rady Powiatu Zamojskiego, Wojciech Adamczyk - jednocześnie Łowczy Okręgowy, Przewodniczący Zarządu Okręgu Zamość Polskiego Związku Łowieckiego, Krzysztof Guz - członek Stowarzyszenia, Radny Rady Miejskiej Zwierzyńca oraz prowadząca wydarzenie Edyta Misiarz.

Wydarzeniem towarzyszącym Festiwalu był koncert znanych zespołów kultywujących muzykę ludową - „Koromysło” ze Szczebrzeszyna, Kapeli Butrynów i Kapeli Turobińskiej. W trakcie występów miała miejsce wspólna zabawa, tańce uczestników oraz biesiada z degustacją potraw regionalnych przygotowanych przez Koła Gospodyń Wiejskich. Wszyscy świetnie się razem bawili. Dodatkowo współpracujące ze Stowarzyszeniem Rozwoju Lokalnego Zamojszczyzna OSP Płoskie serwowało dla wszystkich uczestników wydarzenia bezpłatną grochówkę. Poczęstunek oferowały także Panie z Kół Gospodyń Wiejskich.

Przebieg festiwalu został utrwalony w formie elektronicznej i będzie opublikowany na naszej stronie internetowej.

Cieszymy się że nasz projekt spotkał się z tak dużym zainteresowaniem ze strony Kół Gospodyń Wiejskich, Twórców Ludowych i Zespołów Ludowych z terenu całej Zamojszczyzny oraz wszystkich osób zainteresowanych kultywowaniem kultury i tradycji ludowej regionu. Dziękujemy i zapraszamy na kolejne organizowane przez nas w tym roku wydarzenia!

Serdecznie dziękujemy Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego za otrzymane środki na realizację zadania. Wyrazy wdzięczności za udostepnienie terenu na rzecz organizacji wydarzenia kierujemy do partnera wydarzenia Roztoczańskiego Parku Narodowego.

Szczególnie podziękowania składamy uczestnikom projektu Kołom Gospodyń Wiejskich, członkom lokalnych Stowarzyszeń, Twórcom Ludowym i Zespołom Ludowym za przyjęcie zaproszenie i aktywny udział w wydarzeniu.

Serdecznie dziękujemy i szczerze liczymy na dalszą równie udaną współpracę.