Rzecz o „Konradzie” – żołnierzu Armii Krajowej z Gminy Łabunie

W 2025 r. mija 80 lat od śmierci por. Edwarda Lachawca ps. „Konrad” – upamiętnienie bohatera z Łabuniek

Por. Edward Lachawiec ps. „Konrad” stoczył ponad 30 walk z Niemcami. Każda potyczka jego plutonu z Niemcami kończyła się zwycięstwem. Był bardzo lubiany przez żołnierzy i nadzwyczaj odważny. Za zasługi bojowe i bohaterstwo został awansowany na stopień porucznika i odznaczony Krzyżem Walecznych.

„Konrad”, podobnie jak wielu innych oficerów i żołnierzy AK, był poszukiwany przez NKWD i UB. Musiał się ukrywać. W nocy 18 kwietnia 1945 r. funkcjonariusze NKWD i UB z Zamościa otoczyli i podpalili zabudowania rolników w Łabuńkach, w których przebywał „Konrad” ze swoimi żołnierzami. Wywiązała się nierówna walka, w której zginął Edward Lachawiec oraz jego żołnierze. W 2025 r. mija 80 lat od tamtego wydarzenia. 

Przypomnijmy 27 kwietnia br. Wójt Gminy Łabunie Mariusz Kukiełka, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Zamość oraz 18. Pułk Przeciwlotniczy Zamość/Sitaniec zorganizowali obchody 80. rocznicy śmierci por. Edwarda Lachawca, żołnierzy podziemia niepodległościowego oraz ludności cywilnej zamordowanej przez NKWD i UB. 

By ocalić od zapomnienia postać „Konrada” przedstawi Bogdan Szykuła, wieloletni kierownik Biblioteki Publicznej Gminy Łabunie im. Aleksandra Szeptyckiego. [OBEJRZYJ NA NASZYM YOU TUBE I SUBSKRYBUJ KANAŁ]

To właśnie kompania „Konrada” wkroczyła w dniu 25 lipca 1944 r. o godz. 14.00 do Zamościa na dwie godziny przed wkroczeniem wojsk sowieckich, dokonując przez to symbolicznego aktu jego wyzwolenia. Po wejściu do Zamościa wojsk sowieckich kompania „Konrada” wycofała się do Pniówka. Natomiast dowódca udał się do Barchaczowa, wioski położonej niedaleko Łabuń, w celach organizacyjnych. Tam został zatrzymany przez NKWD i rozbrojony. Rosjanie wieźli go w kierunku wschodnim. Na postoju w Tyszowcach udało mu się zbiec. Powrócił do Pniówka, zebrał swoją kompanię i wraz z kompanią Józefa Kaczoruka ps. „Ryszard” w dniu 28 lipca 1944 r. powrócił do Zamościa. Po uczestnictwie we Mszy św. na Rotundzie obie kompanie zajęły koszary. Wkrótce zostały jednak rozbrojone przez wojska sowieckie. [OBEJRZYJ NA NASZYM YOU TUBE I SUBSRYBUJ KANAŁ]

„Konrad”, podobnie jak wielu innych oficerów i żołnierzy AK, był poszukiwany przez NKWD i UB. Musiał się ukrywać. W nocy 18 kwietnia 1945 r. funkcjonariusze NKWD i UB z Zamościa otoczyli i podpalili zabudowania rolników w Łabuńkach, w których przebywał ” Konrad” ze swoimi żołnierzami. Wywiązała się nierówna walka, w której zginął Edward Lachawiec oraz jego żołnierze: Henryk Wojniak ps. ” Kanciarz”, Mieczysław Niemczuk ps. „Olcha”, Hieronim Karchut ps. ” Linia”, Witold Grela ps. „Pomsta” oraz mieszkańcy wsi Łabuńki Józef Bilski, Franciszek Bilski, Czesława Bilska, Matylda Skotarska. Wszyscy oni polegli na polu chwały, mimo że front zwycięskiej Armii Czerwonej znajdował się już na przedmieściach Berlina. Marzyli o suwerennej Polsce rządzonej w sposób demokratyczny a nie przez NKWD i UB. Swoje marzenia przypłacili życiem.  Dlatego pamięć o nich i tysiącach im podobnych nie może zaginąć. [życiorys por. Edwarda Lachawca za akzamosc.pl/] Chwała bohaterom! 

Reportaż portalu roztocze.net powstał we współpracy z Gminą Łabunie i Biblioteką Publiczną im. Aleksandra Szeptyckiego w Łabuniach.