W leśnictwie Futory Nadleśnictwa Oleszyce w powiecie lubaczowskim odkryto zabytkowa smolarnię służącą niegdyś do pozyskiwania dziegciu, mazi i terpentyny.

Jak podaje Rafał Morawski z Nadleśnictwa Oleszyce odkrycie jest efektem badań archeologicznych wykonywanych w ramach zadania "Inwentaryzacja dziedzictwa kulturowego", koordynowanych przez dr hab Rafała Zapłatę z Fundacji Hereditas. Naukowcy przy współpracy z leśnikami sprawdzili kilkadziesiąt obiektów, mogących stanowić bezcenną wartość historyczną. W badaniach pomocna była technika zwana ALS czyli lotnicze skanowanie laserowe.

Jak tłumaczy dr Renata Zych maziarnie służyły głównie do wytapiania mazi, dziegciu i terpentyny. Budowano je już w I- IV wieku naszej ery, ale rozpowszechniły się w czasach nowożytnych wraz z rozwojem metalurgii.
Mielerze najczęściej stawiano w lesie lub w jego pobliżu z bliskim dostępem do wody.
Przy budowie obiektu najważniejszym zadaniem było odpowiednie wydrążenie okrągłego otworu o średnicy trzech metrów i głębokości dwóch metrów. Otwór zapełniany był drewnem, z którego tworzono dranicę o wysokości 1,5 metrów. Całość zasypywana była ziemią i uszczelniana gliną lub słomą, by doprowadzić do odpowiedniej temperatury (ok. 700 stopni Celsjusza) , w celu wytopienia drewna. Po kilkunastu godzinach węglarze pozyskiwali odpowiednio: terpentynę, dziegieć, a na końcu smołę. Substancje te były w codziennym życiu wykorzystywane przez ludność między innymi jako smar czy uszczelniacz - powiedziała dr Zych.
Mielerz z Futor jest drugim odkrytym w Nadleśnictwie Oleszyce.

zdjęcia: Rafał Morawski - Nadleśnictwo Oleszyce