Filmowe Spotkania Młodych pod tytułem „Edukacyjny wymiar biografii” to wydarzenie, które 2-3 kwietnia połączyło sztukę filmową z edukacją i badaniami naukowymi. Organizatorzy, w tym Instytut Pedagogiki Wydziału Nauk Społecznych i Humanistycznych Akademii Zamojskiej oraz Katedra Biografistyki Pedagogicznej i Historii Wychowania, stworzyli platformę do wymiany myśli i doświadczeń w zakresie biografistyki.

[FOTORELACJANOWA]5664[/FOTORELACJANOWA]

Dyskusje prowadzone w ramach wydarzenia dotyczyły nie tylko aspektów artystycznych, ale także pedagogicznych i socjologicznych, co sprzyjało interdyscyplinarnemu podejściu do tematu biografii. Ośrodek Badań Biograficznych im. prof. G. Karolewicz odegrał kluczową rolę w organizacji tych spotkań, promując badania nad biografiami jako ważnym elementem edukacji i kultury.

Uroczystego otwarcia Filmowych Spotkań Młodych dokonał rektor Akademii Zamojskiej, dr hab. Paweł Skrzydlewski, prof. ucz., oraz prorektor ds. nauki i współpracy z zagranicą, dr hab. Ryszard Skrzyniarz, prof. ucz. 

Wydarzenie to było niezwykle ważnym przedsięwzięciem edukacyjnym, które pozwoliło młodzieży zgłębić tragiczną historię Dzieci Zamojszczyzny oraz poznać postać dra Zygmunta Klukowskiego, znanego z działalności na rzecz lokalnej społeczności w trudnych czasach. Uczestnicy mieli również okazję wziąć udział w warsztatach filmowych, co mogło być inspirującym doświadczeniem dla młodych twórców. Warsztaty genealogiczne, prowadzone przez pracowników Archiwum Państwowego w Zamościu, były doskonałą okazją do nauki o poszukiwaniu korzeni rodzinnych oraz o tym, jak dbać o pamiątki rodzinne, które są cennym źródłem informacji o przeszłości. 

Dodatkowo, przedstawicielki Biura Edukacji Narodowej lubelskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej zaprezentowały wystawę poświęconą martyrologii Dzieci Zamojszczyzny, co przyczyniło się do głębszego zrozumienia historii ofiar Aktion Zamość. Spotkania odbyły się w Sali kinowej Zamojskiej Akademii Kultury oraz w Mediatece Książnicy Zamojskiej, co stworzyło odpowiednią atmosferę do refleksji i nauki. 

Małgorzata Sobczuk porozmawiała z dr Katarzyną Sabat, adiunktem w Katedrze Biografistyki Pedagogicznej i Historii Wychowania Instytutu Pedagogiki Akademii Zamojskiej, nauczyciel akademicki. 

Skąd wziął się pomysł na to wydarzenie?

Pomysł na zorganizowanie wydarzenia powstał w ubiegłym roku podczas mojego pobytu na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym „Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci” w Gdyni, gdzie wzięłam udział w pokazach filmów poruszających problematykę niezłomności i poszukiwania dróg do wolności. Uczestnictwo w tym festiwalu było dla mnie inspiracją do organizacji w Instytucie Pedagogiki Akademii Zamojskiej „Filmowych Spotkań Młodych” pod hasłem „Edukacyjny Wymiar Biografii”. Wydarzenie to zostało zaadresowane do grupy uczniów szkół ponadpodstawowych i studentów Akademii Zamojskiej. Rozumiejąc ważną rolę biografii w procesach edukacji i wychowania współczesnego pokolenia, chcieliśmy ukazać biografie nieznane przy pomocy dobranych, wartościowych utworów filmowych. To, nieco inne spojrzenie na kształtowanie wrażliwości i poszerzanie wiedzy ludzi młodych, skłania jednocześnie do refleksji nad współczesnymi autorytetami i wzorami osobowymi. Dzisiejsze oddziaływanie na osoby młode w kontekście przekazywania im wartości takich jak patriotyzm, tożsamość narodowa, wolność, odwaga, prawda czy honor wymagają przykładu postaw osób, które urealniły wspomniane wartości w swoim życiu.

Do kogo były skierowane projekcje filmowe i warsztaty?

„Filmowe Spotkania Młodych” były adresowane głównie do uczniów szkół ponadpodstawowych oraz studentów Akademii Zamojskiej. W wydarzeniu wzięło udział blisko trzysta osób. W zaplanowanych projekcjach filmowych oraz warsztatach uczestniczyli studenci pedagogiki, filologii angielskiej, rynku sztuki i zarządzania w kulturze oraz uczniowie z Zamościa: I Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Zamojskiego, II Liceum Ogólnokształcącego im. M. Konopnickiej, III Liceum im. Cypriana Kamila Norwida, Zespołu Szkół Ponadpodstawowych nr 1 oraz Zespołu Szkół Ponadpodstawowych nr 4 im. Dzieci Zamojszczyzny. Wśród uczestników wydarzenia gościliśmy także delegację uczniów ze Szkoły Podstawowej im. Dzieci Zamojszczyzny w Zwierzyńcu oraz uczniów przybyłych z województwa podkarpackiego z Zespołu Szkół im. por. 
J. Sarny w Gorzycach.

Jakie tematy zostały poruszone podczas festiwalu?

„Filmowe Spotkania Młodych” zostały zorganizowane przez Instytut Pedagogiki Akademii Zamojskiej oraz Ośrodek Badań Biograficznych im. prof. G. Karolewicz AZ. Pierwszy dzień wydarzenia był poświęcony głównie osobie Zygmunta Klukowskiego – zasłużonemu lekarzowi-kronikarzowi wydarzeń okupacji niemieckiej na Roztoczu. Odbyła się projekcja filmu dokumentalnego pt. „Doktor Zygmunt Klukowski. Anatomia wolności.”, po której nastąpiła interesującą dyskusja filmowa z udziałem m.in. reżysera wspomnianego filmu. Uczestnicy mogli zapoznać się z osobistymi przedmiotami należącymi do doktora Klukowskiego, które obecnie znajdują się w zasobach Archiwum Państwowego w Zamościu i Biblioteki Uniwersyteckiej KUL. O tym „Co zostawił współczesnemu pokoleniu doktor Klukowski?” opowiadał dr Jakub Żygawski, dyrektor AP w Zamościu oraz regionalista Dariusz Górny.

Tematyka drugiego dnia wydarzenia koncentrowała się wokół tragicznych losów dzieci podczas drugiej wojny światowej i po jej zakończeniu. Istotnego wprowadzenia do poruszanej problematyki dokonał dr Robert Derewenda, Dyrektor Oddziału IPN w Lublinie, jednocześnie otwierając wystawę pn. „Dzieci Zamojszczyzny. Historia i pamięć”, której realizatorem jest IPN. Uczestnicy mogli zapoznać się z filmami dokumentalnymi tj. „To się nie kończy… Historia dzieci z obozu na Przemysłowej”, „Listy nadziei”, „Matusia”. Uczniowie i studenci, oprócz udziału w projekcjach  filmowych, uczestniczyli w warsztatach genealogicznych i konserwatorskich prowadzonych przez pracowników Archiwum Państwowego w Zamościu, warsztacie edukacyjnym poświęconym najmłodszym ofiarom Aktion Zamość przeprowadzonych przez pracowników Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej w Lublinie oraz spotkaniu z reżyserem, na którym przybliżono kulisy powstawania filmu dokumentalnego. 

Jak Pani ocena tego spotkania, warto było jeżeli tak to dlaczego?

Oceniając to wydarzenie warto odnieść się do formy i treści, jakimi posłużono się przy jego organizacji. Próba dotarcia do osób młodych poprzez pokazy wybranych filmów dokumentalnych, które zaprezentowaliśmy podczas „Filmowych Spotkań Młodych” miała przede wszystkim cel edukacyjny i wychowawczy. Mowa tu również o kształtowaniu wrażliwości na losy drugiego człowieka, a także poglądów w kontekście dokonywania właściwych wyborów względem Polski wolnej i niepodległej. Ukazanie biografii osób działających w czasach trudnych dla naszej Ojczyzny miało na celu także budowanie postaw odpowiedzialności za współczesne losy naszego kraju. Patrioci byli Polsce zawsze potrzebni, a dziś może szczególnie trzeba mówić głośno o tym pojęciu, gdyż kto wie, jak potoczą się dalsze losy Europy i świata. W mediach nieustająco słyszymy o potrzebie zbrojeń, metodach odstraszania, produkcji zbrojeniowej, a tak naprawdę zbyt mało mówi się o człowieku, jego postawie patriotycznej i wychowaniu w obliczu wojny. Patriotyzm wymaga ciągłego pielęgnowania, nie da się go przecież wyprodukować w żadnym zakładzie zbrojeniowym. On musi zostać przekazany w procesie zarówno edukacji, jak i wychowania, oraz poparty przykładem życia urealnionym w danych postawach, stąd biograficzny wymiar przedsięwzięcia. Z pewnością było warto podjąć się tego wyzwania. Skupienie osób młodych podczas projekcji filmów, które trzeba przyznać były filmami trudnymi, wywarło na mnie pozytywne wrażenie. Uświadomiło mi to również fakt, iż współczesne pokolenie ludzi młodych czuje potrzebę poznawania historii naszego kraju, historii Polaków, a także historii małej ojczyzny, w której mieszkają.