W związku z dużym zanieczyszczeniem powietrza w Zamościu i brakiem zdecydowanych działań ze strony Magistratu Stowarzyszenie Zamość Nasz Wspólny Dom wystosowało list otwarty do Mieszkańców oraz Zamojskiego Ratusza - poinformowała naszą redakcję Diana Sawicka Prezes Stowarzyszenia. Treść listu otwartego publikujemy poniżej.

Mieszkańcy miasta Zamościa wraz ze stowarzyszeniem "Zamość Nasz Wspólny Dom", zwracają się z apelem o niezwłoczne podjęcie stanowczych działań, mających na celu poprawę jakości powietrza w naszym mieście. Wszystkim nam, zależy aby oddychać czystym powietrzem. Niestety fakty są takie, że jest ono zatrute przez większą część roku, a stężenia substancji trujących we wdychanym przez nas i nasze dzieci powietrzu, są poza wszelkimi norami i w konsekwencji musza prowadzić do poważnych schorzeń, a nawet śmierci.

Wielokrotnie jako stowarzyszenie, na prośbę i wraz z mieszkańcami, podejmowaliśmy działania zmierzające do eliminacji patologicznych zjawisk związanych z paleniem odpadów oraz nieprawidłowym spalaniem fatalnej jakości węgla. Odbyliśmy wiele spotkań
z przedstawicielami władz miasta, przeprowadziliśmy pomiary stężeń pyłów zawieszonych PM 1 PM 2.5 i PM 10. Ich wyniki były prezentowane podczas sesji Rady Miasta, prowadziliśmy również kampanie informacyjne. Pomimo zapewnień ze strony władz, wypracowane podczas spotkań metody zapobiegania i zwalczania patologicznych zjawisk, nie zostały w wystarczającym stopniu wprowadzone w życie, a w podejmowanych działaniach widać brak determinacji.

Przypominamy:

Zanieczyszczenia powietrza powstałe na skutek niskiej emisji (tlenki azotu, dwutlenek siarki, tlenki węgla, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, ozon, pył zawieszony - PM 1 PM 10 i PM 2,5) są bardzo szkodliwe dla zdrowia. Szacuje się, że W Europie z powodu zanieczyszczenia powietrza umiera przedwcześnie ok. 440 tys. osób rocznie, w Polsce jest to ok. 44 tys.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ustaliła konkretne normy stężeń pyłu zawieszonego. Obecnie jest to:

• norma średniego dobowego stężenia pyłu PM2,5: 25 ?g/m3

Natomiast międzynarodowy indeks czystości powietrza: AQI (air quality index) określa czystość powietrza jako:
0-35 doskonałe, 35- 75 dobre, 75-115 - lekko zanieczyszczone, 115-150 - średnio zanieczyszczone, 150 ?g/m3 - bardzo zanieczyszczone, 250 ?g/m3 - niebezpieczeństwo

Niestety, poziom stężeń, pyłów zawieszonych PM 1, PM 2,5 i PM 10 w naszym mieście wielokrotnie przekracza dopuszczalne normy. Pomiary przeprowadzone w ubiegłym i tym roku, pokazują jednoznacznie, że są to niejednokrotnie wartości przekraczające 500 ?g/m3 pyłu PM 2,5 oraz 600 ?g/m3 pyłu PM 10.

Przykładowe ubiegłoroczne wyniki pomiarów na osiedlu Powiatowa:
Data:                                                          stężenie PM 2,5 w ?g/m3                        ulica:
24 marzec 2018 godzina 16.00                                    270                                   ul. Sowińskiego
23 marzec 2018 godzina 21.00                                    530                                   ul. Kalinowa
23 marzec 2018 godzina 20.40                                    317                                   ul. Sowińskiego
23 marzec 2018 godzina 20.48                                    457                                   ul. Lazurowa
23 marzec 2018 godzina 20.52                                    750                                   ul. Dobra
23 marzec 2018 godzina 20.55                                    341                                   ul. Szwedzka
21 marzec 2018 godzina 07.00                                    260                                   ul. Sowińskiego
21 marzec 2018 godzina 07.00                                    280                                   ul. Lazurowa
7 marca 2018 godzina 17.30 (zebranie osiedlowe)      100                                   szkoła nr 9 w środku
7 marca 2018 godzina 18.00 (zebranie osiedlowe)      250                                   szkoła na zewnątrz
7 marca 2018 godzina 18.20 (zebranie osiedlowe)      410                                   ul. Olchowa koło przedszkola nr 14

Należy tutaj dodać, iż jedyny czujnik zanieczyszczeń powietrza w naszym mieście, umieszczony jest przy ulicy Hrubieszowskiej, niedaleko granic miasta w terenie otwartym. Tak naprawdę, zamiast obrazować stan faktyczny, zaciemnia nam prawdziwy obraz zanieczyszczenia powietrza. Potwierdziły to nasze pomiary wykonywane w tym samym czasie przy ulicy Hrubieszowskiej i w innych obszarach naszego miasta.

Czego oczekujemy jako mieszkańcy:

1. Bezzwłocznego wprowadzenia monitoringu zanieczyszczenia powietrza, opartego na co najmniej kilkunastu punktach pomiarowych, rozmieszczonych w całym mieście, ze szczególnym uwzględnieniem osiedla Powiatowa, Karolówka i Św. Piątka (największe notowane stężenia zanieczyszczeń).
2. Zwiększenia skuteczności Straży Miejskiej oraz zaangażowania policji, w kontekście bezwzględnego podejmowania czynności kontrolnych i działań służbowych
   w stosunku do osób nieprzestrzegających zasad palenia w piecach. Konieczne jest
   w tym aspekcie, jak to ma miejsce w innych miastach, raportowanie ilości podjętych interwencji, pobranych próbek i wystawionych mandatów oraz liczby spraw skierowanych na drogę sądową.
3. Wyposażenia straży miejskiej w mierniki stężenia zanieczyszczeń powietrza oraz możliwości pobierania próbek popiołu z pieców, celem poddania ich badaniom.
4. Skutecznej eliminacji zjawiska wypalenia odpadów zielonych na terenie posesji prywatnych oraz na terenie ogródków działkowych, ze szczególnym uwzględnieniem ogródków zlokalizowanych przy ulicach Sikorskiego i Drogi Męczenników Rotundy.
5. Umożliwienie mieszkańcom oddawania odpadów zielonych, poprzez ustawienie na terenie osiedli pojemników na odpady biodegradowalne lub / i stworzenie możliwości oddania tych odpadów w godzinach wieczornych, sześć dni w tygodniu (włącznie
   z sobotą) w punktach selektywnej zbiórki odpadów PGK. W przypadku braku możliwości zapewnienia pracowników w godzinach wieczornych, można to zrobić poprzez np. nadzór kamer (rozwiązanie przyjęte w innych miastach).
6. Skutecznej weryfikacji osób niesegregujących odpadów - pomimo złożonej deklaracji, poprzez kontrolę odbieranych kontenerów na odpady zmieszane.
7. Stworzenie programu poprawy jakości powietrza w mieście Zamościu i włączenie
   do działań radnych oraz zarządów osiedli (oczywiście jako mieszkańcy
   i stowarzyszenie służymy doświadczeniem i pomocą).
8. Monitorowanie oraz podjęcie działań zaradczych, odnośnie poprawy jakości powietrza w szkołach i przedszkolach, ze szczególnym uwzględnieniem szkół zlokalizowanych na terenie osiedli domków jednorodzinnych.

Przykładowe pomiary stężeń pyłów zawieszonych PM 1, PM 2,5 i PM 10

Należy również apelować do rządzących o zmianę polityki energetycznej. Najważniejszy jest tu oczywiście jak zwykle, czynnik ekonomiczny. Zamiast finansować wątpliwie, co do skuteczności, działania związane z docieplaniem budynków z pieniędzy budżetowych, powinno się znacząco obniżyć ceny paliwa gazowego, używanego do ogrzewania gospodarstw domowych. Możliwe jest to poprzez wprowadzenie limitów tańszego gazu, przeznaczonego do ogrzewania domu lub mieszkania. Takie rozwiązanie znacząco ograniczałoby nieefektywne spalanie węgla w domowych piecach, co w oczywisty sposób przełoży się na poprawę jakości powietrza w naszym kraju. Państwo powinno inwestować w odnawialne źródła energii, jako innowacyjny przemysł, który stworzy nowe miejsca pracy i zdecydować się na odejście od węgla kamiennego. Konieczna jest również edukacja ekologiczna propagowanie zielonej energii wśród społeczeństwa.

Zanieczyszczenie powietrza kosztuje Nas za dużo. Czas to zmienić!

Z poważaniem

Zarząd Stowarzyszenia Zamość- Nasz Wspólny Dom