W bieżącym roku przypada okrągła setna rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości. W Zamościu bieżący rok decyzją Rady Miasta ustanowiono także Rokiem Zamojskich Twórców Niepodległej.
Rocznica 100-lecia odzyskania niepodległości przez Polskę jest szczególną okazją do przypomnienia i upamiętnienia sylwetek osób, które miały wpływ na budowanie państwowości i były znaczące w historii Zamościa. W Hetmańskim Grodzie upamiętnione zostaną następujące osoby:
Zygmunt Brochwicz - Lewiński (1877-1951) - por. WP w 1918 roku, od 2 września 1918 r. do początków 1919 roku Komendant Straży Obywatelskiej w powiecie zamojskim.
Józef Czernicki (1892-1972) - lekarz internista, w 1918 roku rozbrajał Austriaków w Zamościu, działacz POW i Straży Obywatelskiej.
Ksiądz Józef Dąbrowski (1888 - 1976) - infułat zamojski, od 1917 do 1928 roku wikary, od 1918 roku rektor kościoła św. Mikołaja w Zamościu i prefekt szkół zamojskich, niezwykle czynny działacz patriotyczny, społeczny i gospodarczy. 2 listopada 1918 roku na jego ręce złożyli urzędnicy i wojskowi przysięgę na wierność Odrodzonemu Państwu Polskiemu, w 1918 roku przewodniczący Straży Obywatelskiej i członek Komitetu Powiatowego.
Stanisław Dziuba (1886 - 1968) - przemysłowiec i działacz polityczny PPS w Zamościu. W sierpniu 1918 roku został wiceburmistrza Zamościa, aktywnie działał w Straży Obywatelskiej, 9 listopada 1918 roku objął władzę w okręgu (powiecie) zamojskim jako komisarz Tymczasowego Ludowego Rządu Republiki Polskiej w Lublinie.
Mjr Leopold Kula - Lis (1896 - 1919) - bohaterski żołnierz i oficer I Brygady legionów Polskich, od 17 grudnia 1918 roku major Wojska Polskiego. Na czele oddziałów WP z Lublina zdławił próbę przewrotu bolszewickiego w Zamościu 28-29 grudnia 1918 roku. Uczestnik wojny polsko - ukraińskiej w 1919 roku. Ciężko ranny w walkach z Ukraińcami pod Torczynem (6-7 marca 1919 roku). Zmarł z odniesionych ran 7 marca 1919 roku. Pośmiertnie awansowany na podpułkownika.
Tadeusz Mikułowski (1884 - 1944) - dyrektor Seminarium Nauczycielskiego w Zamościu, znany zamojski mówca. Kilkakrotnie zabierał głos publicznie w ważnych dla Zamościa momentach w 1918 roku (m.in. 10 października i 2 listopada 1918 roku w wolnym od zaborcy mieście).
Stefan Miler (1888 - 1962) - wieloletni nauczyciel Gimnazjum i Liceum im. Jana Zamoyskiego w Zamościu, legionista I Pułku Legionów (1915 r.), przywódca manifestacji zamojskiej w obronie Chełmszczyzny w lutym 1918 roku, członek POW, w odrodzonej Polsce wieloletni prezes Związku Legionistów i Związku Rezerwistów. Założyciel zamojskiego ogrodu zoologicznego (1918/1919).
Michał Marian Pieszko (1890 - 1969) - nauczyciel historii i geografii w Gimnazjum Zamojskim od 1917 roku, twórca pierwszych drużyn harcerskich w Zamościu (od 1917 roku), w 1918 roku współorganizator Towarzystwa Krajoznawczego w Zamościu, współtwórca i pierwszy kustosz Muzeum Zamojskiego.
Stefan Pomarański (1893 - 1944) - żołnierz I Kompanii Kadrowej Legionów (1914 r.), od 1915 roku w strukturach POW (m.in. dowódca szkoły podchorążych i okręgu warszawskiego POW), komendant Polskiej Organizacji Skautowej i komendant Kwatery Głównej ZHP (1916 r.). 24 września 1917 roku otrzymał przydział do okręgu POW w Zamościu, pod pseudonimem "Roszko". 15 grudnia 1917 r. wspólnie z bratem Zygmuntem założył w Zamościu wydawnictwo "Księgarnia Polska". Komendant Straży Obywatelskiej w Zamościu od 21 października 1918 roku.
Zygmunt Pomarański (1898 - 1941) - żołnierz I Kompanii Kadrowej Legionów (1914 r.), od 1916 roku w POW w Radomiu i Iłży, komendant obwodu zamojskiego POW (1917 - 1918), uczestnik rozbrajania wojsk austriackich w Zamościu w listopadzie 1918 roku.
Maciej Rataj (1884 - 1940) - nauczyciel języków klasycznych w Gimnazjum Męskim w Zamościu (1916 - 1917), działacz ludowy, organizator pierwszych manifestacji patriotycznych w Zamościu w październiku 1918 roku, w odrodzonej Polsce m.in. marszałek Sejmu, dwukrotnie zastępował Prezydenta RP.
Adam Ignacy Sajkiewicz (1874-1941) - ziemianin, działacz gospodarczy. Jako pierwszy w 1916 roku w Zamościu podczas wiecu odczytał w imieniu społeczeństwa proklamację niepodległości. Prezes Komitetu Ratunkowego i Straży Kresowej. Jako członek Komitetu Powiatowego podpisywał odezwę o przejęciu władzy w Zamościu. 5 listopada 1918 roku mianowany starostą zamojskim. Pierwszy przewodniczący Sejmiku Zamojskiego w 1919 roku.
Edward Stodołkiewicz (1863 - 1935) - burmistrz Zamościa w latach 1915 - 1920, członek Komitetu Powiatowego przejmującego władzę w Zamościu w 1918 roku.
Maurycy Zamoyski (1871 - 1939) - XV ordynat zamojski, dyplomata, współorganizator i wiceprezes Komitetu Narodowego Polskiego (KNP) we Francji. Z własnych funduszy finansował działania KNP, współtwórca tzw. "Armii Błękitnej" gen. Józefa Hallera w 1918 roku. Pierwszy poseł pełnomocny (ambasador) RP we Francji w 1919 roku. Kandydat na Prezydenta RP w pierwszych wyborach na ten urząd w 1922 roku.
Miejskie placówki kultury, które włączyły się w obchody rocznicowe, przygotowały z tej okazji wiele różnorodnych propozycji:
Centrum Kultury Filmowej "Stylowy"
V Zamojski Festiwal Filmowy "Spotkania z Historią"
Plenerowe projekcje filmów historycznych i batalistycznych. Pokazy bractw rycerskich i grup rekonstrukcji historycznej.
Sierpień - 2018 r.
Zamojski Dom Kultury
- Salon Poezji 11 lub 18 marca - znani aktorzy czytają wiersze Zbigniewa Herberta. Słowom towarzyszy muzyka na żywo.
- 3 maja - śpiewnik patriotyczny ZPiT "Zamojszczyzna" w jednej z zamojskich restauracji
- Zamojski Kwartalnik Kulturalny (ZKK)- okazjonalny dział 100 LAT NIEPODLEGŁOŚCI
- Miłość na przestrzeni stulecia, historie miłosne dziadków i pradziadków - konkurs - publikacja najpiękniejszej historii w ZKK
- Gra terenowa - ZOO
- Jarmark Hetmański - 2 - 3 czerwca - w programie Jarmarku m.in. warsztaty dawnych tańców polskiej wsi i potańcówka
- Zamojskie Lato Teatralne 16 czerwca - 7 lipca - w ramach ZLT zorganizowane zostaną dwutygodniowe warsztaty; uczestnicy pracować będą nad spektaklem lub inną formą prezentacji, której podstawowym tematem będzie patriotyzm, narodowa tożsamość, setna rocznica odzyskania niepodległości (projekt w opracowaniu w ramach wniosku do MKiDN)
- Wędrująca Estrada 23 lipca - 5 sierpnia - dominująca kolorystyka imprezy biel i czerwień, naklejki z motywem obchodów stulecia dla wszystkich uczestników, w programie potańcówka z tańcami narodowymi (projekt w opracowaniu w ramach wniosku do Programu Profilaktyki)
- 11 listopada - koncert ZPiT "Zamojszczyzna"
- Dwudzieste Grudniowe Spotkania Recytatorskie "Recytacje z dynamitem"- 1 grudnia - konkurs połączony z rozmowami warsztatowymi, tematyka wpisująca się w obchody 100-lecia niepodległości.
- W stałej ofercie ZDK - lekcje na temat narodowych tańców polskich w wykonaniu ZPiT "Zamojszczyzna" oraz warsztat "Kto ty jesteś? Polak mały"
Muzeum Zamojskie
Wystawy czasowe:
- "W drodze ku Niepodległej" Bitwy Oręża Polskiego w malarstwie i grafice (lipiec - wrzesień 2018r.)
- "Zamojska droga do wolności - listopad 1918 roku w Zamościu" Wystawa ze zbiorów własnych. (15 września - 31 grudnia 2018 r.)
Tematyka panelu historycznego towarzyszącego wystawie:
- "Sytuacja polityczna i społeczna na ziemiach polskich w przeddzień odzyskania niepodległości. Zamość jednym z pierwszych miast w których narodziła się niepodległość w 1918 roku" - wrzesień 2018 r.
- "Polskie formacje wojskowe w latach 1917 - 1918. Legiony Polskie na Zamojszczyźnie"- październik 2018 r.
- "POW w Zamościu" - listopad 2018 r.
- "Wpływ rewolucji rosyjskich na sytuację ziem polskich w granicach historycznych. Próba rewolty komunistycznej w Zamościu w grudniu 1918 roku" - listopad 2018 r.
- "Wpływ ukraińskich aspiracji niepodległościowych na sytuację odradzającego się Państwa Polskiego" - grudzień 2018 r.
Zamojska Noc Muzeów "O wolność i niepodległość" - 19/20 Maja 2018 r.
w programie:
godz. 18.00 wykład "Zamość, jednym z pierwszych miast w których narodziła się niepodległość w1918 roku" - dr Jacek Feduszka
od godz. 19.00 do godz. 24.00 otwarte zwiedzanie ekspozycji muzealnych
godz. 20.00 - projekcja filmu o tematyce niepodległościowej, CKF "Stylowy" w Zamościu
godz. 22.00, 23.00, 24.00 tematyczne zwiedzanie z przewodnikiem "Śladami twórców odrodzonej Polski w Zamościu"
Upamiętnienie czynu zbrojnego POW w Zamościu w 100 - lecie niepodległości.
Ponowne umieszczenie tablicy pamiątkowej poświęconej Zamojskiemu Okręgowi Polskiej Organizacji Wojskowej w Zamościu.
W ramach Niedzielnych Spotkań Muzealnych:
- 30 września 2018 r. godz. 13.00 - ,,Przebieg akcji niepodległościowej na ziemiach wschodnich odradzającej się Rzeczypospolitej - dr Jacek Feduszka
- 28 października 2018 r. godz. 13.00 - ,,Reprezentacja polska na konferencji paryskiej kończącej I wojnę światową. Postać Maurycego Zamoyskiego"- dr Jacek Feduszka
- 25 listopada 2018 r. godz. 13.00 - ,,Kształt obchodów rocznicowych Odzyskania Niepodległości w okresie II Rzeczypospolitej na przykładzie Zamościa i innych miast regionu" - dr Jacek Feduszka
Muzeum Fortyfikacji i Broni Arsenał Oddział Muzeum Zamojskiego
Wystawy czasowe:
- "Ojcowie Niepodległości" (maj 2018 r.) - przygotowana przez Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej IPN w Szczecinie. Ekspozycja prezentuje liderów walki o wolną Polskę w 1918 r.: Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego, Ignacego Jana Paderewskiego, Wincentego Witosa, Wojciecha Korfantego i Ignacego Daszyńskiego. Na wystawie znajdziemy także kalendarium najistotniejszych wydarzeń w procesie odradzania się niepodległej Polski.
- "Wielka Wojna - polskie drogi do Niepodległości" (27 kwietnia - 31 grudnia 2018 r.) - wystawa przygotowana z okazji obchodów 100. rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości.
Majówka z Niepodległą - cykl wydarzeń edukacyjno - kulturalnych związanych z obchodami Święta 3 Maja, prowadzonych w oparciu o prezentowane wystawy:
Dzień Flagi Rzeczpospolitej Polski - wykład płk. Marka Kwietnia - 2 maja 2018 r. godz. 10.00
Zajęcia edukacyjne "Polskie Symbole Narodowe" dla dzieci w wieku od 6 do 12 lat - 3 maja 2018 r. godz. 11.00
Zamojska Noc Muzeów "O wolność i niepodległość" - otwarte zwiedzanie wystaw muzealnych - 19/20 maja 2018 r.
Kto Ty Jesteś? Polak Mały? - zajęcia edukacyjne skierowane do dzieci w wieku od 6 do 12 lat, prowadzone w ramach Święta Odzyskania Niepodległości - 11 listopada 2018 r.
Książnica Zamojska:
-Opowiem Ci o Polsce - konkurs literacko-plastyczny o zasięgu regionalnym kierowany do osób specjalnej troski (niepełnosprawnych, osadzonych w zakładach karnych, ludzi starszych).
termin realizacji: luty - maj 2018 r.
- prowadzenie Księgi wpisów z okazji 100-lecia Odzyskania Niepodległości
termin realizacji: maj - grudzień 2018 r.
- Zamojscy twórcy niepodległości - e-konkurs na popularyzację wybitnych osób Zamościa i Zamojszczyzny związanych z działalnością niepodległościową.
termin realizacji: sierpień - wrzesień 2018 r.
-Historia Polski w barwnych odsłonach - biblioteczne spotkania dla najmłodszych (czytanie legend i opowiadań, rozmowy o symbolach narodowych, zajęcia plastyczne).
termin realizacji: listopad 2018 r.
- Niepodległa - wystawa rocznicowa, ze zbiorów własnych biblioteki.
termin realizacji: listopad 2018 r.
Biuro Wystaw Artystycznych Galeria Zamojska
8-18 sierpnia 2018 r. - XXXIV Międzynarodowy Plener Ilustratorów, który odbędzie się pod hasłem-
"100 -lecie Niepodległości Polski w ilustracji" . Plener odbędzie się w Zwierzyńcu podczas Letniej Akademii Filmowej.
0
0
0
0
0
0
0 0
100 lat niepodległości? Polska była niepodległa od 11 listopada 1918 r. do 1 września 1939 r. i od 7 września 1993 kiedy ostatnie wojska radzieckie opuściły nasz kraj.
Wcześniej były częściowo wolne wybory w 1989 r. w czerwcu. I gdyby licząc to kryterium, to od momentu ukonstytuowania się całkowicie wolnego parlamentu wybranego w wolnych wyborach nie na zasadach sejmu kontraktowego. Faktycznie ustani żołnierz radziecki wyszedł 18 września 1993 r.. Bilans jest taki mieliśmy mało czasu rozwój. i budowanie potęgi naszego kraju, budowanie potęgi kraju jest procesem długim i złożonym, i możliwe jest tylko wtedy kiedy dany kraj może sam o o sobie decydować, a nie decydować będą za niego inni.i tego nas uczy historia świata, poszczególnych krajów.
0 0
Powinniśmy skupić się na bilansie niepodległości, co udało się zrobić, czego nie. Nie chciałbym, aby było to kolejne święto, ale i na tym koniec. Nie możemy skupiać się tylko i wyłącznie na historii, żyć tą historią i na tym koniec. Przede wszystkim należy wyciągnąć z tego wnioski, tak aby nie popełniać tragicznych błędów przeszłości. Tak naprawdę jest to sto lat od uzyskania niepodległości, ale faktycznie niepodlegli byliśmy 50 lat odpowiednio 21 lat jako 2 Rzeczpospolita Międzywojenna. i 29 lat jako 3RP. Bilans kiedy faktycznie byliśmy wolni jest zawsze dodatni okresy wolności to rozwój. Okresy niewoli to jest zawsze bieda połączona z nędzą, z której trzeba potem wyjść. Szczególnie dobrze rozumiało to pokolenie pozytywistów po klęsce Powstania Styczniowego.
0 0
No tak, a Polskę po wojnie to ufoludki odbudowały...? Kolejne pokolenia się wykształciły i nadal mogą się rozwijać, ale dla niektórych to nic nie znaczy. To jakaś pomroczność jasna? Oszem, gdyby nie komuna, to inaczej wyglądał by nasz kraj, ale pomimo to, jesteśmy tu gdzie jesteśmy i zasługi Polaków w niszczeniu wspólnoty i w budowaniu kraju są niepodwarzalne. W każdych warunkach Polak potrafi poróznić sie z drugim i oskarżać drugiego o brak patriotyzmu. Nawet podczas obchodów rocznicy Niepodległości...
0 0
Bolszewicy won
0 0
ad111@ jeszcze w 1980 roku Hiszpania miała PKB na poziomie Polski, teraz Hiszpania jest ma gospodarkę 3 razy większą i to pomimo kryzysu jako przechodzą. I potem jest tak jak piszesz - poczucie wspólnoty, a tym samym wspólnego interesu stanowi siłę sprawczą, niszcząc to pozbawiamy się tego. Po zakończeniu 2 Wojny odbudowie kraju towarzyszył ogromny entuzjazm i wiara w to, że się uda. Ta wiara i entuzjazm szybko została sprowadzona na ziemię i to na samym początku -trud i wysiłek wielu pokoleń został w wielu przypadkach zaprzepaszczony. Komuna to był okres straconych szans, marnotrawstwa, zaprzepaszczanie wielu talentów - do 1989 r. żyliśmy za Żelazną Kurtyną odcięci praktycznie od świata, za to z naszym wielkim bratem na dodatek w absurdach Barei z Misiami
0 0
Nie zaprzeczam, że komuna była straconym czasem na szybszy rozwój kraju. Z drugiej strony coś tam jednak pozostało i mówiąc, że to "czarna dziura" w historii, mówi się nieprawdę. Powiem więcej, dla mnie straconym czasem jest 1000 lat poddaństwa watykańskiego. Widać to pośród krajów, które się przynajmniej trochę z tego poddaństwa wyzwoliły. Prawie każdy katolicki kraj, który ograniczył wpływ Watykanu na swoje władze stoi wyżej w rozwoju niż Polska.
0 0
Bolszewicy won.
0 0
Jestem pod "wrażeniem" merytoryczności niektórych wpisów Adwersarzy w przedmiotowej dyskusji.
0 0
Bolszewicy won,,
0 0
do 'ad111' - powiedz ilu używasz nicków jak piszesz na różnych forach internetowych. Powiedz dlaczego tak często zmieniasz IP swojego komputera. Zdobędziesz się na odwagę czy będziesz pod wrażeniem. Z Tobą chyba jest coś nie tak. Jeżeli już coś komentujesz to rób to z wyczuciem i powagą. Kazdy ma prawo mieć swoje zdanie ale Ty to zdanie zmieniasz zbyt często.
0 0
Chodzi o to, że nie zmieniam zdania prawie wcale, chyba że mnie ktoś lub coś przekona. Co do IP, to czasami z telefonu piszę, a czasami z sieci stacjonarnej, a czasami wyjeżdżam i piszę z hotelu. Zaspokoiłem Twoje niezdrowe domysły? A teraz coś w temacie napiszesz "detektywie"? I po co tyle zachodu w śledzeniu mojej osoby, jak ja się nie ukrywam? Co chcesz udowodnić, brak merytorycznych argumentów i dlatego próbujesz mnie nieudolnie zdyskredytować jako osobę sugerując jakieś wymyślone przez ciebie kombinacje. Tylko mali i podli ludzie w ten sposób prowadzą dyskusję na ważne i występujące w przestrzeni publicznej tematy. Po tym, że śledzisz moje IP wnoszę, że jesteś współpracownikiem tego portalu. Coś Ci się nie podoba? A Twoim zwierzchnikom powiedziałeś, że mnie śledzisz? A może masz jakiś problem osobowościowy? Pomyśl o tym. Pozdrawiam samozwańczy "detektywie"...:)
0 0
Z tym IP komputera to żartowałem bo nawet nie wiem czy to jest możliwe aby zmienić IP. Ale co do nicków jakich używasz to chyba się nie mylę a co do treści masz specyficzną formę budowy zdań i dlatego Cię można rozpoznać w komentarzach po różnych nickach. Nie śledzę Ciebie ale komentarze czytam i analizuję co nie jest zabronione. Nikt Cię nie chce zdyskredytować ale po moim wcześniejszym wpisie sam to robisz. I na koniec niektóre komentarze są ciekawe ale wiele śmiesznych.
0 0
Czy wam też tak lata okienko pokochaj Roztocze?
0 0
Niestety lata... -----------------------------------------------------------------------------------------------------------A co do "anioła z rogami", to żart nie był śmieszny, ponadto doszukujesz się czegoś czego nie ma oraz wnoszę też po Twoim wpsie, że masz dziwne poczucie humoru.
0 0
Bolszewia won