W niedzielę, 8 maja, na ulicy Okrzei przed więzieniem rozległy się strzały i krzyki, padli zabici.

Tak wyglądały wydarzenia, jakie rozegrały się w tym miejscu 70 lat temu. Kilkunastoosobowy oddział por. Romana Szczura ps. "Urszula" zaatakował więzienie w Zamościu i uwolnił ponad 300 osób związanych z antykomunistycznym podziemiem. Była to jedna z największych i najbardziej brawurowych i spektakularnych akcji partyzanckich w tamtym czasie.

W 70. rocznicę tych wydarzeń, 8 maja 2016 roku w role partyzantów, jak i strażników więziennych wcielili się członkowie regionalnych grup rekonstrukcyjnych oraz młodzież z zamojskich szkół ponadgimnazjalnych. Rekonstrukcja historyczna tej akcji skupiła wielu zainteresowanych, znawców tematu, jak i przechodniów, zaciekawionych strzałami i pojawieniem się ludzi w strojach sprzed kilkudziesięciu lat.

Widowisko poprzedziła msza św. w kościele garnizonowym p.w. św. Jana Bożego oraz sesja naukowa, której głównym prelegentem był dr hab. Krzysztof Szwagrzyk z Wrocławia, pełnomocnik IPN ds. poszukiwania miejsc pochówku ofiar terroru komunistycznego.

-Rodzina dowódcy akcji na więzienie, żołnierza AK-WiN por. Romana Szczura pseudonim Urszula, uczestnicy uroczystości - usłyszeli ważne informacje. Dzięki prof. Szwagrzykowi poznaliśmy miejsce pochówku i ważne szczegóły mordu-egzekucji na naszym bohaterze. Z kolei dzięki staraniom moim i członków Prezydium Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Zamość Sąd Najwyższy po rozpoznaniu kasacji uniewinnił - zrehabilitował niesłusznie skazanego przez władze komunistyczne por. Szczura. - powiedział nam prezes Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej - Okręg Zamość poseł Sławomir Zawiślak.  Gość wydarzenia dr hab. Krzysztof Szwagrzyk poinformował uczestników konferencji o odnalezieniu miejsca pochówki bohaterskiego partyzanta z Zamojszczyzny.

-5 lat temu odnaleźliśmy szczątki Romana Szczura na cmentarzu osobowickim we Wrocławiu było to bardzo ważne wydarzenie. Jego szczątki leżą wraz ze szczątkami dwóch jego podkomendnych. Cieszy, że tu na Zamojszczyźnie pielęgnujecie państwo pamięć o nim. Był on bohaterem walk o niepodległość Polski. - mówił prof. Szwagrzyk.

Uroczystości zakończyło złożenie wieńców pod tablicą upamiętniającą rozbicie więzienia.

Zapraszamy do obejrzenia fotorelacji z niedzielnego wydarzenia.