W dniu 19.06.2023 roku w Muzeum Historycznym Inspektoratu Zamojskiego Armii Krajowej im. Stanisława Prusa „Adama" w Bondyrzu (Bondyrz 183a, Gmina Adamów) odbyło się uroczyste podsumowanie XIV edycji konkursu historycznego pn. ,,Historia mojej małej Ojczyzny. Wspomnienia o żołnierzach SZP-ZWZ-AK Inspektoratu Zamość oraz ich powojenne losy", współorganizowanego we współpracy z Urzędem ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.

Patronat Honorowy nad tegoroczną edycją konkursu objęli: Ordynariusz Diecezji Zamojsko-Lubaczowskiej – Ks. Bp dr Marian Rojek, Wydział Nauki i Wychowania Katolickiego Kurii Diecezjalnej Diecezji Zamojsko-Lubaczowskiej, Dyrektor Lubelskiego Samorządowego Centrum Doskonalenia Nauczycieli Krzysztof Staruch, Dyrektor Biblioteki Pedagogicznej w Zamościu dr Dorota Mach.

Konkurs historyczny organizowany jest od 2010 r. Jego głównymi celami są m.in. kształtowanie postaw patriotycznych młodzieży poprzez propagowanie i pogłębianie wiedzy o organizacji i działalności Służby Zwycięstwu Polski-Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej oraz formacji poakowskich na terenie Zamojskiego Inspektoratu Armii Krajowej, kultywowanie wartości, ideałów i postaw żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego, zainspirowanie i zachęcanie młodzieży do podjęcia samodzielnych badań nad historią swojej rodziny, środowiska związanego z miejscem zamieszkania. Szczególnie do poszukiwania tzw. białych plam w historii Armii Krajowej w naszym regionie, w tym działań powojennych podejmowanych przez byłych żołnierzy AK, Żołnierzy Wyklętych, którzy walczyli o wolną Polskę. 

Spotkanie rozpoczęło się od wprowadzenia pocztu sztandarowego ŚZŻAK Okręg Zamość w składzie por. Andrzej Jaroszyński i kpt. Józef Łaba oraz odśpiewania hymnu narodowego. Następnie w imieniu organizatorów głos zabrał Przewodniczący Komisji Konkursowej Pan Bogdan Leszczuk - nauczyciel/konsultant z Lubelskiego Samorządowego Centrum Doskonalenia Nauczycieli Oddział w Zamościu, witając wszystkich obecnych na podsumowaniu gości, w tym m.in.: dr Dorotę Mach – Dyrektor Biblioteki Pedagogicznej w Zamościu, Krzysztofa Starucha - Dyrektora Lubelskiego Samorządowego Centrum Doskonalenia Nauczycieli, Artura Gontarza – Kierownika LSCDN Oddział w Zamościu, Annę Maciukiewicz – przedstawiciela Biskupa Diecezjalnego dr. Mariana Rojka, Wydział Nauki i Wychowania Katolickiego Kurii Diecezji Zamojsko-Lubaczowskiej oraz laureatów, uczestników konkursu, nauczycieli, opiekunów, dyrekcje szkół oraz rodziców. Przewodniczący dodał też kilka słów o tegorocznej edycji i wartości jaką niesie za sobą organizowany od lat przez Związek konkurs historyczny

Następnie Prezes ŚZŻAK Okręg Zamość Poseł Sławomir Zawiślak, przedstawiając efekty tegorocznej edycji, podziękował za pomoc w jego organizacji współorganizatorowi – Szefowi Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Janowi Józefowi Kasprzykowi, Jego Ekscelencji ks. bp. dr. Marianowi Rojkowi Ordynariuszowi Diecezji Zamojsko-Lubaczowskiej, Dyrektorowi Wydziału Nauki i Wychowania Katolickiego Kurii Diecezjalnej Diecezji Zamojsko-Lubaczowskiej Ks. dr. Piotrowi Brodziakowi, Dyrektorowi Lubelskiego Samorządowego Centrum Doskonalenia Nauczycieli Krzysztofowi Staruchowi, Dyrektor Biblioteki Pedagogicznej w Zamościu dr Dorocie Mach za objęcie Patronatem Honorowym konkursu, dyrektorom szkół, nauczycielom za zaangażowanie w rozwijanie świadomości historycznej młodego pokolenia, członkom Związku w tym Weteranom AK, tj. wszystkim tym, którzy od lat wspierają inicjatywę.

Prezes Związku podziękował także uczniom - uczestnikom konkursu za podjęcie wysiłku i wykazanie zainteresowania historią i działalnością żołnierzy AK oraz pogratulował wykonania interesujących prac.

Po podziękowaniach Prezes Zawiślak odniósł się do tematu Powstania Zamojskiego w kontekście organizacji konkursu, podkreślając że takie inicjatywy są okazją do upowszechniania i pielęgnowania pamięci o historii regionu. Ww. w wielkim skrócie przypomniał o organizowanych w ubiegłym roku obchodach państwowych (Warszawa) i regionalnych (Zamość) uroczystości upamiętniających 80. rocznicę wybuchu Powstania Zamojskiego. Prezes wspomniał też o przygotowanej, zaprojektowanej przez ŚZŻAK w ramach rewitalizacji Rotundy celi Armii Krajowej (nr XX). W celi znajdują się m.in. tablica poświęcona pamięci zapomnianego, krwawego i zapomnianego Powstania Zamojskiego. Ważnym tematem, który dodatkowo ww. poruszył były starania Zarządu Związku o nadanie skwerowi przy ulicy Partyzantów imienia Bohaterów Powstania Zamojskiego.

Prezes Zawiślak dodatkowo zachęcił do odwiedzania strony internetowej i profilu Facebook ŚZŻAK Okręg Zamość, gdzie jest więcej informacji na temat aktywnej działalności Związku. Na stronie Związku znajduje się zakładka poświęcona ww. konkursowi, gdzie m.in. umieszczane są prace uczniów z każdej edycji. Prezes Związku nawiązał też do Stowarzyszenia Rozwoju Lokalnego Zamojszczyzna, które uzupełnia działania Związku, organizuje liczne wydarzenia dla różnych środowisk m.in. Kół Gospodyń Wiejskich, Seniorów.  Wspomniał też, jednocześnie zachęcając do udziału o organizowanym w sobotę 24 czerwca 2023 r. rajdzie rowerowy pn. „Rajd śladami Powstania Zamojskiego".

W tej części uroczystości zostały wręczone odznaczenia za zasługi na rzecz ŚZŻAK Okręg Zamość. Po odczytaniu uchwały, decyzją Zarządu „Odznakę Zasługi ŚZŻAK Okręg Zamość", zatwierdzoną przez Kancelarię śp. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego, otrzymali: Dyrektor Lubelskiego Samorządowego Centrum Doskonalenia Nauczycieli - Krzysztof Staruch oraz Dyrektor Biblioteki Pedagogicznej w Zamościu - dr Dorota Mach.

Po dekoracji głos zabrali wyżej odznaczeni. Dyrektor LSCDN Pan Krzysztof Staruch m.in. podziękował za otrzymane odznaczenie, które traktuje jako ważne wyróżnienie, jednocześnie wyraził wdzięczność za nawiązaną współpracę patriotyczną. Z kolei Dyrektor Biblioteki Pedagogicznej w Zamościu – Pani Dorota Mach, doceniając działalność ŚZŻAK O/Z podziękowała za przyznane odznaczenie oraz zaproszenie do udziału w pracach Komisji Konkursowej.

Kolejnym i najważniejszym punktem było oficjalne ogłoszenie wyników konkursu oraz wręczenie nagród laureatom i uczestnikom tegorocznej edycji. Przewodniczący Komisji Konkursowej Pan Bogdan Leszczuk odczytał protokół z obrad komisji. W pracach komisji oprócz ww. uczestniczyli: Ks. dr Piotr Brodziak – Dyrektor Wydziału Nauki i Wychowania Katolickiego Diecezji Zamojsko-Lubaczowskiej, dr Dorota Mach – Dyrektor Biblioteki Pedagogicznej w Zamościu, Małgorzata Oryszczak – nauczyciel bibliotekarz Wydziału Udostępniania Zbiorów Zwartych i Audiowizualnych Biblioteki Pedagogicznej w Zamościu, Maria Kaliszczuk – emerytowana Dyrektor Szkoły Podstawowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Werbkowicach, Anna Maciukiewicz – przedstawiciel Biskupa Diecezjalnego dr. Mariana Rojka, Wydział Nauki i Wychowania Katolickiego Kurii Diecezji Zamojsko-Lubaczowskiej oraz por. Andrzej Jaroszyński – Wiceprezes ŚZŻAK Okręg Zamość.

Do konkursu przystąpiło łącznie 33 uczestników reprezentujących 15 szkół z terenu działalności ŚZŻAK Okręg Zamość (powiat zamojski, tomaszowski, hrubieszowski, biłgorajski, krasnostawski i lubaczowski), w tym 11 szkół podstawowych i 4 ponadpodstawowe, tj.: Szkołę Podstawową im. Mieczysława Romanowskiego w Józefowie, Zespół Szkół i Przedszkola w Tarnawatce, Szkoła Podstawowa im. Henryka Sienkiewicza w Komarowie-Osadzie, Szkołę Podstawową w Uchaniach, Szkołę Podstawową nr 3 im. doktora Janusza Petera w Tomaszowie Lubelskim, Szkołę Podstawową w Aleksandrowie, Szkołę Podstawową im. Marii Konopnickiej w Bodaczowie, Szkołę Podstawową im. Batalionów Chłopskich w Krynicach, Szkołę Podstawową w Wielączy, Szkołę Podstawową w Sułowie, Zespół Szkół Publicznych w Suścu, Zespół Szkół Techniczno-Zawodowych im. Macieja Rataja w Tomaszowie Lubelskim, Zespół Szkół Ponadpodstawowych nr 1 w Zamościu, IV Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Integracyjnymi im. dr Jadwigi Młodowskiej w Chełmie, Katolickie Liceum Ogólnokształcące w Biłgoraju.

W wyniku przeprowadzonej oceny merytorycznej nadesłanych prac Komisja Konkursowa przyznała nagrody następującym uczniom:

W kategorii szkół podstawowych:

I miejsce – PATRYCJA ROSIŃSKA – uczennica Szkoły Podstawowej w Uchaniach

II miejsce –  MICHAŁ PŁOSZAJ –  uczeń Szkoły Podstawowej nr 2 w Zamościu

III miejsce –  JAKUB LITWIŃCZUK – uczeń Zespołu Szkół i Przedszkola w Tarnawatce

Wyróżnienia:

BARBARA DWORZYCKA – uczennica Szkoły Podstawowej nr 3 im. doktora Janusza Petera w Tomaszowie Lubelskim

JULIA GROCHOWICZ – uczennica Szkoły Podstawowej w Aleksandrowie

EMILIA WOJCIECHOWSKA – uczennica Szkoły Podstawowej w Bodaczowie

GABRIELA MACH – uczennica Szkoły Podstawowej w Bodaczowie

ANNA GŁĄB – uczennica Szkoły Podstawowej w Bodaczowie

ANTONI BERDAK – uczeń Szkoły Podstawowej w Bodaczowie

OSKAR HAWRYLUK – uczeń Szkoły Podstawowej im. Batalionów Chłopskich w Krynicach

MILENA SZYMANEK – uczennica Szkoły Podstawowej w Wielączy

DANIEL DZIADOSZ – uczeń Szkoły Podstawowej w Wielączy

ZUZANNA KITKA – uczennica Szkoły Podstawowej w Wielączy

KAJA ŻEMŁA – uczennica Szkoły Podstawowej w Sułowie

ZOFIA MACIĄG – uczennica Szkoły Podstawowej w Sułowie

JULIA KOŚCIK – uczennica Szkoły Podstawowej w Sułowie

NATALIA SURMACZ – uczennica Szkoły Podstawowej im. Mieczysława Romanowskiego w Józefowie

DOMINIKA DROŹDZIEL – uczennica Szkoły Podstawowej im. Mieczysława Romanowskiego w Józefowie

PATRYCJA PAWLIK – uczennica Szkoły Podstawowej im. Mieczysława Romanowskiego w Józefowie

MALWINA MARZEC – uczennica Szkoły Podstawowej im. Mieczysława Romanowskiego w Józefowie

GABRIELA PASTUSZEK – uczennica Szkoły Podstawowej im. Mieczysława Romanowskiego w Józefowie

KATARZYNA SKAŁECKA – uczennica Szkoły Podstawowej im. Mieczysława Romanowskiego w Józefowie

GABRIELA KRZESZOWIEC – uczennica Szkoły Podstawowej im. Mieczysława Romanowskiego w Józefowie

SARA UNGIER – uczennica Szkoły Podstawowej im. Mieczysława Romanowskiego w Józefowie

JAKUB KUŹNIARZ – uczeń Zespołu Szkół i Przedszkola w Tarnawatce

PAULINA KRZYSZCZAK – uczennica Szkoły Podstawowej w Sułowie

AMELIA CYBURT – uczennica Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Suścu                                                   

Podziękowania:

ALEKSANDRA KNAP – uczennica Szkoły Podstawowej w Sułowie

AMELIA KUREK– uczennica Szkoły Podstawowej w Sułowie

W kategorii szkół ponadpodstawowych:

I miejsce – KINGA ROSIŃSKA – uczennica IV Liceum Ogólnokształcącego z Oddziałami Integracyjnymi im. dr Jadwigi Młodowskiej w Chełmie

II miejsce –  MARTYNA MARGOL – uczennica Katolickiego Liceum Ogólnokształcącego w Biłgoraju

III miejsce – OLIWIA NIEŚCIOR – uczennica Zespołu Szkół Techniczno-Zawodowych im. Macieja Rataja w Tomaszowie Lubelskim

Wyróżnienie:

JULIA MOKRZYCKA – uczennica Zespołu Szkół Ponadpodstawowych Nr 1 w Zamościu

Nagrody rzeczowe dla uczestników konkursu ufundował Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, za co jeszcze raz bardzo dziękujemy, oraz Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Zamość.

Laureaci poszczególnych miejsc otrzymali: 

I miejsce – Dron DJI Rise Tello Edu

II miejsce – Gimbal, stabilizator do smartfona Zhiyun Smooth Q4

III miejsce – Aparat Fuji Instax Mini 11+ 2 wkłady (20 zdjęć)

Wyróżnienia – Powerbank

Prezes ŚZŻAK O/Z poseł S. Zawiślak ufundował dla wszystkich uczniów, uczestniczących w konkursie nagrody składające się  m.in. z wydawnictw, zestawu patriotycznych gadżetów.

Ponadto każdy z uczestników, jak również opiekunowie, dyrekcje szkół, nauczyciele, członkowie komisji konkursowej otrzymali okolicznościowe dyplomy oraz wydawnictwa książkowe ŚZŻAK O/Z.

Nagrody wraz z dyplomami wręczali członkowie Zarządu: Prezes ŚZŻAK O/Z Poseł Sławomir Zawiślak, Wiceprezes ŚZŻAK O/Z por. Andrzej Jaroszyński, Członek Zarządu ŚZŻAK O/Z Kamila Maślanka – jednocześnie Prezes ŚZŻAK O/Z Koła Rejonowego w Hrubieszowie oraz członek pocztu sztandarowego kpt. Józef Łaba.

Po wręczeniu nagród i podziękowań zebrani goście mieli okazję zwiedzić Muzeum i zapoznać się z jego zbiorami, a następnie na zaproszenie organizatorów udali się na drobny poczęstunek.

Na zakończenie Prezes ŚZŻAK O/Z podsumowując finał XIV edycji konkursu podziękował wszystkim uczestnikom spotkania, zapraszając już teraz do udziału w przyszłorocznych zmaganiach konkursowych oraz kolejnych projektach patriotycznych, a mediom za przekazywanie opinii publicznej informacji o konkursie oraz innych inicjatywach i działaniach podejmowanych przez ŚZŻAK Okręg Zamość.