Powrót do pracy po zwolnieniu lekarskim – o czym trzeba pamiętać?

Nie wszyscy wiedzą, że pracownik przebywający na zwolnieniu lekarskim dłużej niż 30 dni, zanim wróci do pracy, obowiązkowo musi poddać się kontrolnym badaniom lekarskim. Warto więc dowiedzieć się nieco więcej na ten temat.

Co oznacza gotowość do pracy po zwolnieniu lekarskim? 

Osoby, które zastanawiają się, czy badania kontrolne po L4 są obowiązkowe, powinny zapoznać się z tematem powrotu do pracy po zwolnieniu lekarskim. Według przepisów pracownik powracający do pracy po długotrwałym zwolnieniu, musi wykazywać gotowość do pracy. Oznacza to, że: 

• dysponuje możliwościami psychicznymi i fizycznymi, niezbędnymi do wykonywania obowiązków służbowych,
• w jednoznaczny sposób wyraża chęć pełnienia obowiązków,
• znajduje się w miejscu i czasie wymaganym przez pracodawcę. 

Jeśli chociaż jeden z tych warunków nie jest spełniony, nie można mówić o gotowości pracownika do pracy. 

Warto zastanowić się także, czy osoba korzystająca ze zwolnienia lekarskiego jest bezwzględnie chroniona przed zwolnieniem. Otóż, ochrona ta jest w pewnym stopniu ograniczona. Pracodawca nabywa prawo do rozwiązania umowy bez wypowiedzenia w momencie, kiedy niezdolność do pracy pracownika przyciąga się dłużej niż 3 miesiące bądź też przekroczy on okres pobierania zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego. 

Dłuższa nieobecność w pracy a kontrolne badania lekarskie 

Pracodawca może zobligować pracownika do poddania się badaniu kontrolnemu w momencie, kiedy pozostawał niezdolny do pracy przez okres dłuższy niż 30 dni. Przeprowadzone badania sprawdzają, czy stan zdrowia pracownika pozwala mu na wykonywanie obowiązków zawodowych na dotychczasowych warunkach. O zakresie przeprowadzonych badań decyduje lekarz medycyny pracy. 

W sytuacji, kiedy choroba pracownika trwała przez okres krótszy niż 30 dni, skierowanie na badanie lekarskie może być wystawione przez pracodawcę wyłącznie za zgodą pracownika. Co ważne, pracodawca nie ma prawa wystawiać dokumentu w sytuacji, kiedy pracownik nadal korzysta ze zwolnienia lekarskiego i nie zakończył jeszcze rekonwalescencji. 

Jak powinno wyglądać skierowanie na badania pracownika po L4? 

W dokumencie wystawionym przez pracodawcę powinny pojawić się w następujące elementy: 

• nazwa stanowiska pracy, na którym pozostaje zatrudniony pracownik,
• informacja dotycząca rodzaju badania,
• informacja o tym, czy na danym stanowisku występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe i jaki jest ich rodzaj,
• wyniki badań i pomiarów czynników szkodliwych, które występują na określonym stanowisku – jeśli dotyczy. 

Czy pracownik może powrócić do pracy podczas trwania zwolnienia lekarskiego?

Zdarzają się sytuacje, kiedy pracownik odzyskuje zdolność do pracy przed zakończeniem zwolnienia lekarskiego. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę z tego, że w żadnym wypadku nie może samowolnie go przerwać. Nawet jeśli pracownik twierdzi, że już całkowicie wyzdrowiał, pracodawca nie może dopuścić go do pracy w czasie orzeczonej czasowej niezdolności do pracy. 

Osoba, która posiada zwolnienie lekarskie, może wrócić do wykonywania swoich obowiązków przed jego upływem, jeśli czuje się na siłach do powrotu do pracy i poprosi o skrócenie zwolnienia lekarskiego. Zaświadczenie o odzyskaniu zdolności do pracy może wystawić: 

• lekarz, który wystawił dane L4 i je poprawi,
• lekarz orzecznik ZUS – uprawniony do skrócenia zwolnienia. 

Oznacza to, że pracownik wyłącznie za zgodą lekarza może skrócić wystawione wcześniej mu zwolnienie lekarskie.

Powszechnie wiadomo również, że pracodawca nie ma prawa żądać od pracownika powrotu do pracy, jeśli ten wciąż przebywa na zwolnieniu – stanowi to ciężkie naruszenie obowiązków pracodawcy. 

Podsumowując, każda osoba, która przebywała na zwolnieniu lekarskim dłużej niż 30 dni, musi zostać zobowiązana przez pracodawcę do odbycia kontrolnych badań lekarskich. Te należy przeprowadzić w pierwszym dniu w pracy, od razu po zakończeniu zwolnienia. Bez nich wykonywanie obowiązków służbowych przez pracownika jest niemożliwe.